Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Παρασκευῆς Σγουράδων
Ἕνα μικρό παρεκκλήσιο, ἀφιερωμένο στήν Ἁγία Παρασκευή, πού ἀνῆκε στόν Ἱερό Ναό τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου Εὐαγγελιστρίας τῆς Κοινότητας Σγουράδων, ἀποτέλεσε τόν πυρήνα τῆς σημερινῆς Ἱ. Μονῆς τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς στούς πρόποδες τοῦ Παντοκράτορα, τοῦ πιό ὑψηλοῦ βουνοῦ τῆς Κερκύρας. Ἐκεῖνο τό παρεκκλησάκι ἀνῆκε σέ εἴκοσι δύο κτίτορες, οἱ ὁποῖοι τό παραχώρησαν τό ἔτος 1883 στίς μοναχές Ἀγάθη Βραδῆ, πού καταγόταν ἀπό τόν Ἅγιο Μᾶρκο, καί Θεοδοσία Σγούρου, ἀπό τούς Σγουράδες, ἡ ὁποία χρημάτισε καί πρώτη ἡγουμένη τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου.
Ὅμορφος τόπος, ἥσυχος, εἰδυλλιακός, καί στην καρδιά τοῦ ἐλαιῶνα τό Ἱ. Ἡσυχαστήριο τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, ἰδιότητα ἀλλά καί οὐσία. Ἡ περιοχή ἀπέχει περί τά εἴκοσι ἕξι χιλιόμετρα βορειανατολικῶς τῆς πρωτεύουσας τοῦ νησιοῦ. Προσεγγίζοντας στόν χῶρο ἐντυπωσιάζεται ὁ προσκυνητής ἀπό τόν συναγωνισμό τοῦ ἐπιβλητικοῦ διώροφου καμπαναριοῦ μέ τά πανύψηλα δένδρα πού κρύβουν τό συγκρότημα. Τό Καθολικό, μέ μαρμάρινο τέμπλο, ὁλοκληρώθηκε τό 1906.
Τήν Θεοδοσία, μετά τήν ἐκδημία της, διαδέχθηκε τό 1926 στήν ἡγουμενία ἡ μοναχή Συγκλητική, ἡ ὁποία εἶχε γεννηθεῖ στήν Ἐπίσκεψη. Ἐκείνη διαδέχθηκε ἡ μοναχή Ἀθανασία, κατά κόσμον Ἀγγελική Βλάχου, μιά πολύ σημαντική μορφή τοῦ κερκυραϊκοῦ Μοναχισμοῦ, καί αὐτήν τό 1989 ἡ μοναχή Χριστίνα Κούρκουλου, ἀπό τούς Μακράδες, ἡ ὁποία εἶχε προσέλθει στό Ἱ. Ἡσυχαστήριο τό 1940.
Ἡ μοναχή Χριστίνα συνέδεσε τό ὄνομά της μέ ἐποχή ἀκμῆς τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου. Φρόντισε γιά τήν συντήρηση τῶν κτιρίων καί τήν καλλιέργεια τοῦ ἐλαιῶνα. Μέ αὐταπάρνηση προστάτεψε τήν περιουσία του. Διηγοῦνται σχετικά, ὅτι δέν δίστασε νά πέσει μπροστά στόν ἐκσκαφέα τοῦ Δήμου, ὅταν ἀποπειράθηκε νά ἀνοίξει δρόμο μέσα ἀπό τό κτῆμα τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς καταστρέφοντας τό περιβάλλον καί τήν ἠρεμία τοῦ ἱεροῦ καθιδρύματος. Κατά τήν περίοδο αὐτή παρατηρεῖται καί αὔξηση τοῦ ἀριθμοῦ τῶν ἀσκουμένων μοναζουσῶν.
Ἡ ἀκμή δέν εἶναι κατάκτηση αἰώνια καί αὐτό ἐπαληθεύτηκε καί στήν περίπτωση τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς. Γηρατειά καί ἀσθένειες ταλαιπωροῦσαν τίς ὑπερήλικες μοναχές πού ἀπόμειναν καί δέν μποροῦσαν νά συντηρηθοῦν. Τότε ἐπικράτησε τό πνεῦμα τοῦ γνήσιου Μοναχισμοῦ, πού ἐκφράζεται μέ τό κοινοβιακό σύστημα καί μέσα στόν χῶρο τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας ὑπό τόν Ἐπίσκοπο. Ἔτσι οἱ τελευταῖες μοναχές παρέδωσαν τό 1998 τό Ἱ. Ἡσυχαστήριο στήν Ἱερά Μητρόπολη Κερκύρας καί Παξῶν καί μέ ποιμαντικές ἐνέργειες τοῦ τότε Μητροπολίτη Τιμοθέου μετατράπηκε σέ Κοινοβιακή Μονή μέ Προεδρικό Διάταγμα.
Τόν ἑπόμενο χρόνο ἡ ἡγουμένη Χριστίνα ἐγκατέλειψε τά ἐγκόσμια καί ἡ μονή παρέμεινε ὥς τό 2002 ἔρημη, ὁπότε ἐγκαταστάθηκε ἐκεῖ ἡ μοναχή Φωτεινή Μαρσάλ. Το 2003 ἡ Φωτεινή διορίσθηκε ἡγουμένη καί ἄρχισε βαθμηδόν τήν ἀνακαίνιση τῆς Μάνδρας τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, μέ τήν χορηγία καί τήν προσωπική ἐργασία ρώσων προσκυνητῶν. Ὁλοκληρώθηκαν σέ ἀρκετά σύντομο διάστημα ἡ ἀναστήλωση τοῦ Καθολικοῦ, στό ὁποῖο τοποθετήθηκαν καινούρια στασίδια, ἡ ἐπισκευή τοῦ παλαιοῦ ξενῶνα, ἡ προσθήκη κελλιῶν καί ἐργαστηρίων στό χῶρο τῶν μοναχῶν, ἡ περίφραξη τοῦ κτήματος, καί ἡ διαμόρφωση τοῦ κοιμητηρίου, ὅπου ἀναπαύονται ἐν εἰρήνῃ οἱ πρῶτες μοναχές.
Κειμήλιο τῆς Ἱ. Μονῆς ἀποτελεῖ τό μικρό τεμάχιο Ἱεροῦ Λειψάνου τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς. Προσφάτως ἀποκτήθηκαν ἐπίσης τεμάχια Ἱερῶν Λειψάνων τῶν Ἁγίων Μηνᾶ, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, τῶν Ἁγίων Σαράντα Μαρτύρων, τοῦ Ἁγίου Κυπριανοῦ, τοῦ Ὁσίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου, καθώς καί Ἱερά Λείψανα ρώσων ἁγίων: Σεραφείμ τοῦ Σαρώφ, Σεργίου τοῦ Ραντονέζ, Λουκᾶ Συμφερουπόλεως, Ἁγίας Ματρώνης τῆς Ἀόμματης. Μέ ἰδιαίτερη χαρά ἔγινε δεκτό στή μονή καί μικρό τεμάχιο τοῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου Οὐσακώφ, τοῦ ρώσου ναυάρχου, ἐλευθερωτῆ τῆς Κερκύρας ἀπό τούς γάλλους κατακτητές.
Ἐδῶ εἶναι θησαυρισμένες ἀξιόλογες εἰκόνες τοῦ Παντοκράτορος, τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος, τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, καθώς καί τῶν Ἁγίων Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Νικολάου στίς θύρες τοῦ τέμπλου. Ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἦταν στολισμένη μέ πολλά ἀφιερώματα, τά ὁποῖα πρόσφατα συλήθηκαν ἀπό ἱερόσυλους.
Στόν χῶρο τῶν κελλιῶν ὑπάρχει ἕνα μικρό παρεκκλήσιο ἀφιερωμένο στόν Ἅγιο Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη, μία ἀπό τίς μεγαλύτερες σύγχρονες μορφές τοῦ ἁγιορείτικου καί γενικῶς τοῦ Ὀρθόδοξου Μοναχισμοῦ (1866-1938).
Κύριο διακόνημα τῶν μοναζουσῶν εἶναι ἡ καλλιέργεια τοῦ ἐλαιῶνα, ἡ φιλοξενία προσκυνητριῶν καί ἡ μετάφραση ὀρθοδόξων βιβλίων ἀπό τά ἑλληνικά στά γαλλικά, ἀγγλικά, καί ρωσικά, καθώς καί ἀπό τά ρωσικά στά γαλλικά καί ἑλληνικά.
Ἡ Ἱ. Μονή πανηγυρίζει στίς 26 Ἰουλίου τήν μνήμη τῆς Ὁσιομάρτυρος Ἁγίας Παρασκευῆς.
