«ΑΚΑΤΑΝΟΗΤΟΝ ΘΑΥΜΑ»

Μητροπολίτου κου Νεκταρίου

Η Παναγία μας αποτελεί «θαύμα ακατανόητον» για τον νου και την ανθρώπινη φύση μας. Θαύμα είναι κάθε τι το παράδοξο, το μοναδικό, το ανεξήγητο, το οποίο υπερβαίνει τους φυσικούς νόμους, στους οποίους όλοι υποκείμεθα. Το θαύμα είναι σημείο που μας κάνει να απορούμε, να προβληματιζόμεθα, να αναρωτούμεθα για την προέλευσή του, το «γιατί» συμβαίνει και ποιος είναι ο σκοπός για την επιτέλεσή του. Το θαύμα, συνήθως, θεωρείται ως παρέμβαση δυνάμεως ή δυνάμεων που υπέρκεινται των διαστάσεων και του κόσμου στον οποίο εμείς βιώνουμε. Το θαύμα έχει να κάνει με το Θεό και την μεταφυσική και όχι με τις δικές μας πεπερασμένες δυνάμεις.

Ωστόσο, το θαύμα έχει ορατά αποτελέσματα. Τα βλέπουμε και τα καταγράφουμε στην Ιστορία μας. Η έκβαση του θαύματος δεν είναι μυστικό γεγονός. Διατρανώνεται στον κύκλο αυτών που το βιώνουν και διαδίδεται όπου είναι εφικτό να φθάσει. Το θαύμα δεν συμβαίνει μόνο. Κοινωνείται. Δεν είναι ατομικό γεγονός. Γίνεται γεγονός κοινωνίας, σχέσεως, ζωής. Το θαύμα βεβαιοί την πίστη. Την προϋποθέτει. Δεν τη γεννά.

Το θαύμα δεν αναφέρεται μόνο σε θρησκευτικά  γεγονότα. Εκτείνεται και σε γεγονότα που άπτονται του κοινωνικού και του εθνικού βίου. Θαύμα είναι στον πόλεμο η υπέρβαση ενός αντιπάλου που είναι πανίσχυρος και λογικά ουδείς μπορεί να τον καθυποτάξει. Θαύμα είναι η ανάπτυξη ενός λαού πέρα από τα μέτρα και τις δυνατότητες που το παγκόσμιο σύστημα επιτρέπει. Θαύμα είναι η πρόοδος και η ανακάλυψη από την επιστήμη διεξόδων και επιτευγμάτων τα οποία ουδείς διανοείται ότι ο νους μας θα μπορούσε να συλλάβει.

Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι θαύμα, αλλά ακατανόητον. Είναι γυναίκα που συλλαμβάνεται από τους γονείς της σε προχωρημένη ηλικία, δηλαδή ενσαρκώνει το ανέφικτο για τα δεδομένα του τότε κόσμου. Είναι γυναίκα που συλλαμβάνει με ακατανόητο τρόπο, «άνευ ανδρός», ενσαρκώνει δηλαδή το ανέφικτο για τα δεδομένα κάθε εποχής. Ελκύει με το κάλλος και την πνευματική της προσπάθεια, με την αφοσίωση, την αρετή, την πίστη της, την υπακοή της,  τον Τριαδικό  Θεό, ώστε να την επιλέξει για την Θεοφάνειά  Του εν τω κόσμω. «Ο Πατήρ ηυδόκησεν», «ο Λόγος σάρξ εγένετο» «εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου». Και δεν είναι μόνο η ηθική της υπόσταση αυτή που ελκύει το Θεό. Είναι η όλη ύπαρξή της, αυτή που υπερβαίνει τα χαρακτηριστικά της πρώτης Εύας και καθίσταται η Νέα Εύα. Δίδει πλέον στην ανθρωπότητα όχι την βιολογική ζωή, αλλά την πνευματική.

Είναι ακατανόητον θαύμα η Υπεραγία Θεοτόκος διότι το δημιούργημα φθάνει να γεννά τον Δημιουργό του. Προσλαμβάνει φυσικώς Αυτόν που δημιούργησε την φύση και, επομένως, υπέρκειται αυτής. Και είναι μυστήριο μοναδικό και ανεπανάληπτο αυτό. Και συνεχίζεται το μυστήριο στο πρόσωπο της Παναγίας, διότι ακόμη και όταν η ίδια παύει να ζει, υποταγμένη στον νόμο της φύσεως, εντούτοις μεθίσταται το σώμα της. Δεν φθείρεται. Δεν αποσυντίθεται. Δεν ακολουθεί την ανθρώπινη πορεία. Όπως υπερβαίνεται στο σώμα της ο φυσικός μηχανισμός της συλλήψεως και της ζωής, έτσι υπερβαίνεται και ο φυσικός μηχανισμός του θανάτου. Η Παναγία ακολουθεί την φύση και, ταυτόχρονα, την υπερβαίνει.

Είναι ακατανόητον θαύμα το πώς όλα αυτά συμβαίνουν. Τα πάντα στην Παναγία κυοφορούνται μυστικώς. Χαρακτηριστικό της η ολιγολογία, η σιωπή. Ελάχιστες φορές θα δούμε την Παναγία να ομιλεί στην Καινή Διαθήκη. Διατηρεί τα ρήματα του Υιού της στην καρδιά της. Γνωρίζει Ποιος είναι και ποια η αποστολή Του.  Και στέκεται διακριτικά στο περιθώριο του έργου του ευαγγελισμού των ανθρώπων και της σωτηρίας τους, μη διεκδικώντας για τον εαυτό της την δόξα, την υπερηφάνεια, την ηθική ικανοποίηση για το ότι  είναι η μητέρα του Θεανθρώπου. Δεν ομιλεί για τα θαυμαστά που της συμβαίνουν, διότι η εμπιστοσύνη στο Θεό κάνει το «εγώ» της να σμικραίνει και η ταπείνωσή της την καταξιώνει ενώπιον Θεού και ανθρώπων.

Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Το μυστήριο της Θείας Οικονομίας, δηλαδή της επιθυμίας του Θεού να δώσει στον άνθρωπο την προοπτική της σωτηρίας του, χωρίς να συνθλίψει την ελευθερία του, είναι η απάντηση για το «ακατανόητον θαύμα» της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ο ουρανός δίδει τον Υιό. Η γη την Υπεραγία Θεοτόκο. Η ελευθερία και η αγάπη συναντιούνται και δημιουργούν αυτό το «ακατανόητον θαύμα».

Κι αυτό το θαύμα αποτελεί για όλους εμάς υπόδειγμα. Η πίστη μας στο Θεό μας οδηγεί στο να επικαλούμαστε την χάρη και τις μεσιτείες της Υπεραγίας Θεοτόκου για όλα τα αιτήματά μας. Κι Εκείνη ανταποκρίνεται. Κάνει το θαύμα της και μας δίδει την υγεία. Με τα δάκρυά της κάμπτει τον Υιό της και εξαλείφονται οι αμαρτίες μας. Δίδει στήριξη στο λαό μας και σε κάθε λαό που την επικαλείται. Κάνει τον ανθρώπινο νου να φωτίζεται και να βρίσκει νέους δρόμους προόδου. Και μας υποδεικνύει τον δρόμο του αληθινού κάλλους και της ασκήσεως, ως απάντηση στην εγωπάθειά μας και στον τρόπο ζωής που καθιστά κυρίαρχη τάση το να είμαστε ό,τι έχουμε και ό,τι καταναλώνουμε.

Η Υπεραγία Θεοτόκος δεν κράτησε για τον εαυτό της τη δωρεά του Θεού. Κατέστησε το θαύμα της γεγονός κοινωνίας και ζωής. Μοιράστηκε τον Υιό της με όλο τον κόσμο. Και έλαβε ως αντίδωρο το να είναι και η Ίδια Μητέρα όλου του κόσμου. Το ζούμε στην Ιστορία μας. Στους ναούς της. Στις εικόνες της. Στη μνήμη μας. Δοξάζουμε τον Θεό που μας την εχάρισε. Και την παρακαλούμε να μας σκέπει εξ ουρανού και να στηρίζει όλους μας, τον τόπο μας, το νησί μας, τον καθένα προσωπικά. Χρόνια Πολλά και ευλογημένα σε όλους!  Οι πρεσβείες της Παναγίας μας να μας δίδουν λύτρωση και χαρά!