Αγαπητέ κ. Περιφερειακέ Διευθυντά Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων, αγαπητή κ. Προϊσταμένη της Διευθύνσεως Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Κερκύρας, αγαπητέ κ. Γεώργιε Σκλαβούνε, εκπρόσωπε της Πρωτοβουλίας για την ανακήρυξη του έτους 2026 ως έτους Ιωάννη Καποδίστρια, αγαπητοί εκπαιδευτικοί, αγαπητοί μου μαθητές και μαθήτριες, αγαπητά μου παιδιά μέλη της Παιδικής Νεανικής Χορωδίας ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ,

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα για να αποτίσουμε φόρο τιμής με την προσευχή μας στον Θεό για την ανάπαυση της ψυχής του στον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Κερκυραίο πρώτο Κυβερνήτη της ανεξάρτητης από τους Τούρκους και ελεύθερης Ελλάδας. Στην Εκκλησία, όταν γιορτάζουμε έναν Άγιο, τιμούμε την ημέρα της εκδημίας του, της αναχωρήσεως του από αυτόν τον κόσμο, ως την ημέρα της κατά Θεόν τελειώσεώς του και της αρχής της νέας και αιώνιας ζωής κοντά στον Δημιουργό μας. Και είναι πολλοί οι Άγιοι οι οποίοι μαρτύρησαν για την αγάπη του Θεού, για να μην προδώσουν την πίστη τους, για να κρατήσουν μέχρι το τέλος της ζωής τους άσβεστη τη δάδα της εμπιστοσύνης τους στον Χριστό και να ολοκληρώσουν το έργο της ζωής τους με συνέπεια στον τρόπο με τον οποίο ξεκίνησαν και αγωνίστηκαν. Ο απόστολος Παύλος, η μεγάλη αυτή μορφή της πίστεώς μας, αναφέρει: “τον δρόμον τετέλεκα, την πίστιν τετήρηκα, απόκειταί μοι ο της δικαιοσύνης στέφανος” (Προς Τιμόθεον Β’, 4,8).

Ίσως φανεί τολμηρή αυτή η αναφορά στον Ιωάννη Καποδίστρια. Όμως οφείλω ως επίσκοπος του τόπου μας, της Κέρκυράς μας, ως Έλληνας, ως πατριώτης, να ομολογήσω ότι η ημέρα της αναχωρήσεως του Ιωάννη Καποδίστρια από τον κόσμο αυτό ήταν για εκείνον ημέρα μαρτυρίου. Το μαρτύριο ήταν και σωματικό, καθώς η ζωή του τελείωσε βίαια από χέρια αδελφοκτόνα. Το μαρτύριό του ήταν και ψυχικό, καθώς ένιωσε τις τελευταίες στιγμές της ζωής του τον πόνο ο αγώνας του να είναι η Ελλάδα ελεύθερη και ανεξάρτητη, όχι μόνο από τον Τουρκικό ζυγό, αλλά και από κάθε ξενική τυραννία, ότι δεν βρήκε δικαίωση. Ότι ελληνικά χέρια, οπλισμένα και παρακινημένα από ξένα συμφέροντα, αλλά και από ανθρώπινα πάθη, δεν του επέτρεψαν να ολοκληρώσει έναν αγώνα στον οποίο προσέφερε όλη του την ύπαρξη. Και δεν ήταν μόνο αυτό. 

Ήταν ακόμη το ότι ενώ ο ίδιος είχε ένα πλήρες όραμα για την πατρίδα, να οργανώσει κράτος στηριγμένο στον διάλογο ανάμεσα στην ελληνική παράδοση και στη όποια πρόοδο γόνιμες Ευρωπαϊκές ιδέες μπορούσαν να συνεισφέρουν, το μέλλον θα επεφύλασσε την εγκατάλειψη της δικής μας ταυτότητας και ιδιοπροσωπίας και την ακολούθηση αυτού του τρόπου που ο μεγάλος αγωνιστής και στοχαστής του 1821 ο Μακρυγιάννης αποκαλούσε “φράγκικο”. Και ηύξανε το μαρτύριο όταν ο Καποδίστριας ένιωθε πως ενώ ο ίδιος είχε ως σκοπό του οι Έλληνες να στερεώσουν το κράτος στην χριστιανική πίστη, στον συνδυασμό με την ελληνική παιδεία, στην αξιοποίηση των προσώπων που είχαν διάθεση να προσφέρουν τον εαυτό τους στο σύνολο, την Ελλάδα την περίμενε ο θρίαμβος του κομματικού συμφέροντος, της προσκολλήσεως στις ξένες δυνάμεις, του ατομισμού, της αρνήσεως του κοινοτικού συστήματος. 

Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Καποδίστριας πήγαινε κάθε Κυριακή στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος, ότι ήταν προσευχόμενος άνθρωπος, το ότι προσέφερε όλη του την περιουσία στο Γένος μας, το ότι κινητοποίησε όλους τους φίλους του στην Ευρώπη για να συνδράμουν υλικά ώστε να ανοικοδομηθεί η γκρεμισμένη και ερειπωμένη Ελλάδα. Ο Καποδίστριας έφυγε από τη ζωή ως άνθρωπος πίστεως, αγάπης και θυσίας.