Σχόλιο στην Μεγάλη Πέμπτη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου
Τέσσερα πράγματα ενθυμούμαστε την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη: τον Μυστικό Δείπνο, τον ιερό Νιπτήρα, την υπερφυά προσευχή του Ιησού και την Προδοσία, γεγονότα που μας αποκαλύπτουν την πραγματική διάσταση του προσώπου του Χριστού, το μέγεθος της διδασκαλίας Του και τον τρόπο που εμείς μπορούμε να συμμετέχουμε στη ζωή που ο ίδιος μας προσφέρει και μας προτείνει.
Στο υπερώο του Μυστικού Δείπνου δεν τηρείται απλά η εβραϊκή παράδοση, αλλά είναι η τελευταία συναναστροφή του Ιησού, πριν το Πάθος Του, με τους μαθητές Του. Είναι θα λέγαμε η προτύπωση της Βασιλείας του θεού, της πλήρους δηλαδή κοινωνίας με το Θεό, εν τω προσώπω του Ιησού Χριστού. Για τον λόγο αυτό προσφέρει το Σώμα Του και το Αίμα Του στους μαθητές, και τους λέει «τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν», για να αποτελεί για όλους εμάς ανάμνηση του Πάθους και της Αναστάσεώς Του, αλλά και κοινωνία μαζί Του και ζωή αιώνιος. Το χρέος αυτό και την αναγκαιότητα θα λέγαμε της δικής μας κοινωνίας με το πρόσωπο του σαρκωθέντος Θεού πραγματώνεται κάθε φορά που μετέχουμε στα Άχραντα Μυστήρια, κοινωνώντας «Σώμα καί Αίμα Χριστού». Ας προσέξουμε όμως: χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς κατάλληλη προετοιμασία, χωρίς πραγματική μετοχή στο Μυστήριο, η συμμετοχή μας θα είναι βλαπτική. Βλέπουμε άλλωστε τον μοχθηρό Ιούδα παρόλο που συμμετέχει να μη συγκινείται από τα τεκταινόμενα, να μη μετέχει στην ουσία του Μυστηρίου, αλλά κυριευμένος από τα πάθη του να σπεύδει στο «συνέδριο των παρανόμων» και να επιφέρει τελικά στον εαυτό του το μέγιστο κρίμα.
Πλένοντας τα πόδια των μαθητών Του ο Χριστός ανατρέπει την εικόνα του πρώτου, καταδεικνύοντας την πραγματική διάσταση του να είναι κανείς ηγέτης. Είμαι πρώτος σημαίνει ότι σπεύδω πρώτος να διακονήσω τους άλλους, να προσφέρω τις υπηρεσίες μου. Σε μια κοινωνία που ο άνθρωπος πασχίζει να αναρριχηθεί και να επιβληθεί στους άλλους, έρχεται να μας προτείνει το πρωτείο της αγάπης και της ταπείνωσης, έρχεται να μας τονίσει ότι τον άλλο δεν τον κατακτά η δύναμη και η τυχόν υπεροχή αλλά τον κερδίζει η αγάπη και το ύψος της ταπεινώσεως.
Η προσευχή στον κήπο της Γεσθημανή αποτελεί το πρότυπο και της δικής μας προσευχής. Ο Χριστός παρακαλεί τον Πατέρα Του να μη δοκιμάσει το πικρό ποτήριο του Πάθους, πλην όμως συμπληρώνει «αλλ ου τι θέλω εγώ, αλλά τι σύ» (Μάρκ. 14, 36). Η Υπακοή στο θέλημα του Θεού, ακόμα και κατά την ώρα της προσευχής, ακόμα και μέσα στους πειρασμούς, είναι αυτή που τελικά μας δικαιώνει, μας φέρνει κοντά στο θεό και μας δίνει τη δύναμη τελικά να υπερνικάμε τους πειρασμούς και τις δοκιμασίες της ζωής.
Η Προδοσία του Ιούδα και η Σύλληψη του Ιησού μας δείχνουν δύο ακόμη μεγάλες αλήθειες: το μέγεθος από τη μια μεριά της υποκρισίας του προδότη, που με φίλημα παραδίδει τον Διδάσκαλο, τον πνευματικό του ξεπεσμό και την φοβερή αλλοίωση που έχει επιφέρει στην καρδιά του η αμαρτία αλλά και τα πάθη του. Και την εκούσια κίνηση του Χριστού, από την άλλη, που στην πραγματικότητα παραδίνεται στη σπείρα που ήλθε να Τον συλλάβει, που μένει μόνος Του να αναλάβει τον σταυρό του μαρτυρικού Του θανάτου επάνω στο Γολγοθά.
Η παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας από τον ίδιο το Χριστό είναι το κεντρικό σημείο της Μεγάλης Πέμπτης, γύρω από το οποίο συνδέονται και τα υπόλοιπα γεγονότα της ημέρας. Γιατί με το Μυστικό Δείπνο ο Κύριος προσφέρεται ως η πνευματική τροφή των πιστών, με το Νιπτήρα -το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών- γίνεται ο διάκονος πάντων, με την Προσευχή στον κήπο της Γεσθημανή αποδέχεται να θυσιαστεί για όλους και με την Προδοσία και σύλληψή Του εκούσια παραδίνεται «ίνα σταυρωθή».
Όπως θα δείξουν τα γεγονότα, οι μαθητές του Χριστού δεν ήταν κατά βάθος έτοιμοι να αντιληφθούν όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια του Πάθους του Κυρίου μας. Σ΄ εμάς που γνωρίζουμε την έκβαση των γεγονότων, δηλαδή την θριαμβευτική και ζωηφόρο Ανάστασή Του, είναι μεγαλύτερη η προοπτική και της κατανόησης και της συμμετοχής μας στο Μυστήριο που συντελείται σήμερα. Με πίστη που δεν εγκαταλείπει, με αγάπη που γίνεται αιτία διακονίας, με προσευχή και υπομονή, με συγκατάθεση στο θέλημα του Θεού, με την μετάληψη του Σώματος και του Αίματος του «δι ημάς τους ανθρώπους και διά την ημετέραν σωτηρίαν» πάσχοντος Υιού του Θεού.΄
