Ιερά Μονή Ἁγίας Παρασκευής Μακράδων
Τό χωριό Μακράδες εἶναι ἀπό τά πλέον παραδοσιακά χωριά τοῦ ἄλλοτε δήμου Παλαιοκαστριτῶν, ὁ ὁποῖος καταργήθηκε μέ τήν ἐφαρμογή τοῦ προγράμματος Καλλικράτης καί ἐντάχθηκε στόν νέο Δῆμο Κερκύρας. Περνώντας ἀπό τό χωριό Βίστωνα ἀντικρίζουμε τούς Μακράδες σέ ὑψόμετρο τριακοσίων μέτρων, χτισμένα καί τά δύο πίσω ἀπό λόφους γιά νά προστατεύονται ἀπό τίς πειρατικές ἐπιδρομές. Αὐτό τό μικρό χωριό, πού ἀκόμα διατηρεῖ ἤθη, ἔθιμα καί παραδόσεις, ἀρώματα καί γεύσεις, εἶναι περισσότερο γνωστό ἀπό τά γύρω χωριά κυρίως γιά τήν Ἱερά Μονή τῆς Ὁσιομάρτυρος Παρασκευῆς, ἡ ὁποία βρίσκεται μετά τήν Μπέλα Βίστα ἀπό τούς Λάκωνες πρός τούς Μακράδες, ἐπάνω ἀπό τήν Παλαιοκαστρίτσα, σέ μιά πανοραμική τοποθεσία.
Σέ ὁρισμένα κείμενα ἀναφέρεται ὅτι ἡ μονή βρίσκεται κοντά στήν ἀρχαία Ἰστώνη, ἀλλά ὅπως ὁ Θουκυδίδης ἀναφέρει σαφῶς στό Γ΄ Βιβλίο τῶν Ἱστοριῶν του, τό 425 π.Χ. οἱ φιλολάκωνες Κερκυραῖοι, οἱ ὁποῖοι βρίσκονταν σέ ἐμφύλια σύγκρουση μέ τούς φιλαθηναίους δημοκρατικούς, εἶχαν ὡς ὁρμητήριο τό ὄρος Ἰστώνη καί κυριαρχοῦσαν στή κερκυραϊκή ὕπαιθρο. Συγκεκριμένα, στο Γ΄ 85, 5 γράφει ἀκριβῶς ὅτι «ἀφοῦ ἀνέβηκαν στό ὄρος τήν Ἰστώνη, οἰκοδόμησαν τεῖχος καί ἔφθειραν ἐκείνους πού κατοικοῦσαν στήν πόλη καί κυριαρχοῦσαν στό νησί». Τό ὄρος Ἰστώνη εἶναι ὁ σημερινός Παντοκράτορας, πού ἔχει ὕψος ἐνιακόσια δεκατέσσερα μέτρα. Τό ἴδιο ἐπιβεβαιώνεται καί ἀπό τήν ἀναφορά του στό Δ΄ 46. 1, ὅπου λέγει ὅτι «Ὁ Εὐρυμέδων καί ὁ Σοφοκλῆς ἐξεστράτευσαν ἐναντίον ἐκείνων τῶν Κερκυραίων πού ἦσαν ἐγκατεστημένοι ἐπάνω στό ὄρος τήν Ἰστώνη…».
Σύμφωνα μέ ἱστορικές πηγές τό μοναστήρι ἱδρύθηκε τόν 17ο αι. Πλησιάζοντας καί λίγο πρίν μποῦμε στό συγκρότημα, μᾶς καλωσορίζει τό κερκυραϊκοῦ τύπου διώροφο καμπαναριό του, μέ τίς δύο καμπάνες, θέλοντας νά μᾶς καλέσει, ὡς ἄλλος Νῶε, στήν Κιβωτό τῆς Σωτηρίας. Μία σειρά ἀπό μικρά κτίσματα συγκροτοῦν τό μοναστήρι, μέ δεσπόζουσα θέση τό Καθολικό, ρυθμοῦ μονόκλιτης βασιλικῆς.
Στό Καθολικό ὑπάρχουν εἰκόνες μεταβυζαντινῆς καί ἑπτανησιακῆς τεχνοτροπίας. Κατά τό ἔτος 1920 ἐγκαταβίωναν ἕξι μοναχές, ἀλλά κατά τήν ἑπόμενη δεκαετία, τοῦ 1970, ἔμειναν μόνον τρεῖς. Γιά πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα φρόντιζε τό μοναστήρι καί διακονοῦσε τήν Ἁγία Παρασκευή ἡ μακαριστή μοναχή Μελάνη, ἡ ὁποία ἀποτέλεσε τόν τελευταῖο κρίκο τοῦ ἱστορικοῦ κύκλου γιά τόν κερκυραϊκό Μοναχισμό τῆς Ἱ. Μονῆς Μακράδων.
Σήμερα ἡ Ἱερά Μονή Ἁγίας Παρασκευῆς Μακράδων βρίσκεται ὑπό τήν ἐπίβλεψη καί τήν προστασία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὑ. Θ. Παλαιοκαστρίτσας καί τοῦ ἀκάματου ἡγουμένου της Ἀρχιμανδρίτη π. Εὐθυμίου Δούη, μέ τίς ἐνέργειες καί τίς προσπάθειες τοῦ ὁποίου ἀνακαινίσθηκε, συντηρήθηκε, ἀναστηλώθηκε καί ἐδῶ καί πολλά χρόνια εἶναι τό κόσμημα τῆς περιοχῆς. Ἡ Ἱερά Μονή πανηγυρίζει στίς 26 Ιουλίου, ἑορτή τῆς μνήμης τῆς Ἁγίας Ὁσιομάρτυρος Παρασκευῆς, μέ τήν ἀθρόα συμμετοχή ὅλων τῶν κατοίκων τῶν γύρω χωριῶν. Εἶναι ἐνδιαφέρον νά προστεθεῖ ὅτι ἡ Ἱερά Μονή Μακράδων ἀναγνωρίστηκε ἐπισήμως μέ Προεδρικό Διάταγμα τό 1992.