Αγία Κυριακή, Κουραμάδες
Σ’ ἕναν κατάφυτο ἀπό κυπαρίσσια καί πεῦκα γραφικό λοφίσκο, λίγες ἑκατοντάδες μέτρα ἀπό τόν ἁμαξιτό δρόμο πού συνδέει τό Κοκκίνιο μέ τούς Κουραμάδες Μέσης, ἕνδεκα χιλιόμετρα δυτικά τῆς πόλης τῆς Κερκύρας, ρίζωσε τό νεότερο μοναστήρι τοῦ νησιοῦ, ἡ Ἱερά Μονή Ἁγίας Κυριακῆς Κουραμάδων.
Τό ὄνομα τοῦ χωριοῦ προέρχεται ἀπό τούς καρπούς τοῦ φυτοῦ κούραμο, πού ἀφθονεῖ στήν περιοχή. Ἄν καί βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα ἀπό τήν πρωτεύουσα τοῦ νησιοῦ διατηρεῖ τήν παραδοσιακή του μορφή. Ἀνήκει στόν Δῆμο Ἀχιλλείων.
Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ ἱστορία τοῦ χωριοῦ ἔχει τίς ρίζες της πρίν ἀπό τό 1500, μετά τήν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅταν ἐγκαταστάθηκαν ἐκεῖ οἱ Χυτηραῖοι, ξακουστοί μάστορες ἐκκλησιαστικῶν καμπανῶν, οἱ ὁποῖοι μετέδωσαν τίς γνώσεις τους στούς ἀπογόνους τους. Τό ὄνομα τῆς οἰκογενείας ἐξακολουθεῖ καί σήμερα ἀκόμη νά ὑπάρχει στό νησί.
Στό σημεῖο αὐτό ὑπῆρχε ἕνα μισογκρεμισμένο ἐξωκκλήσι, χαμένο στήν πυκνή βλάστηση, ἀφιερωμένο στήν Ἁγία Κυριακή. Τόσο ἄγρια ἦταν ἡ φύση ὁλόγυρα, ὥστε μέ μεγάλη δυσκολία πλησίαζαν ἐκεῖ οἱ πιστοί κάθε χρόνο, στίς 7 Ἰουλίου, κατά τήν ἑορτή τῆς ἁγίας. Ἀπό ἰδιοκτησιακή ἄποψη ὁ χῶρος ἀνῆκε στην ἐνορία Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου Κουραμάδων Μέσης.
Ἡ πρωτοβουλία γιά τήν ἵδρυση τῆς μονῆς ὀφείλεται στόν Ἀρχιμανδρίτη π. Γαβριήλ Νικηφορίδη, γέννημα-θρέμμα τῶν Κουραμάδων, ὁ ὁποῖος ὁραματιζόταν ἀπό παιδί νά ἱδρύσει σ’ ἐκείνη τήν ἐρημιά μοναστήρι. Μετά τίς σπουδές του στή Θεολογική Σχολή τοῦ Βουκουρεστίου καί τίς πνευματικές, κηρυκτικές καί διοικητικές δραστηριότητές του ἐπί μία δεκαετία στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης, ὅπου ὑπηρέτησε εὐδοκίμως στίς Ἱερές Μητροπόλεις Χανίων (Ὑπεύθυνος Νεότητος) καί Κισάμου καί Σελίνου (Καθηγητής, Πρωτοσύγκελλος, κ.ἄ.), ἐπέστρεψε τό 1992 στήν Κέρκυρα μέ πρόσκληση τοῦ Μητροπολίτη Τιμόθεου (Τριβιζᾶ) καί ἀνέλαβε χρέη Ἱεροκήρυκος. Τότε ἀποφάσισε νά πραγματώσει τό παιδικό ὄνειρό του.
Ἡ αἴτηση γιά τήν παραχώρηση τῶν δώδεκα στρεμμάτων τῆς περιοχῆς τοῦ γκρεμισμένου ἐξωκκλησιοῦ ἔγινε ἀποδεκτή τόσο ἀπό τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Ιωάννη Κουραμάδων ὅσο καί τόν Μητροπολίτη. Ὁ δρόμος εἶχε πλέον ἀνοίξει.
Στίς 2 Σεπτεμβρίου τοῦ 1992 ὑπογράφηκε τό Προεδρικό Διάταγμα γιά τήν ἵδρυση ἀνδρῶας Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίας Κυριακῆς Κουραμάδων καί δημοσιεύθηκε στήν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ. Α΄ 168/15-10-1992).
Στίς 19 Νοεμβρίου τοῦ ἴδιου ἔτους, σύμφωνα μέ τήν ἐκκλησιαστική τάξη, ὁ π. Γαβριήλ ἐγκαταστάθηκε ἀπό τόν Μητροπολίτη κανονικός ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς. Στίς 12 Ἰουλίου τοῦ 1993 ἐκδόθηκε ἀπό τήν Ναοδομία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 138/ 93 ἄδεια οἰκοδομῆς καί στίς 7 Ὀκτωβρίου τελέσθηκε ὁ Ἁγιασμός γιά τήν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν κατασκευῆς τῆς πρώτης πτέρυγας τῆς μονῆς, στόν χῶρο πού, μέ τήν συμπαράσταση τῶν κατοίκων τῶν Κουραμάδων, εἶχε ἀποψιλωθεῖ καί καθαρισθεῖ.
Χωρίς πόρους, ἀλλά μέ τήν ἐνίσχυση ἀπό τήν Θεία Χάρη, πού ἐκδηλώθηκε μέ ἀλλεπάλληλες θαυματουργικές ἀποκαλύψεις, μέ τόν ἐνθουσιασμό, τήν ἀποφασιστικότητα καί τόν ἀκοίμητο μόχθο τοῦ ἡγουμένου καί τῶν δύο ἀδελφῶν τῆς μονῆς, π. Κοσμᾶ καί π. Προδρόμου, οἱ ἐργασίες τῆς οἰκοδομῆς προχώρησαν γοργά καί τό 1996 ἡ πρώτη πτέρυγα ὁλοκληρώθηκε. Ἀρχονταρίκι, βιβλιοθήκη, τέσσερα κελλιά καί μαγειρεῖο συνιστοῦσαν τόν πυρῆνα τοῦ νεότευκτου μοναστηριοῦ.
Στίς 9 Νοεμβρίου τοῦ 1997 τελέσθηκε πανηγυρική Ἀκολουθία τῆς κατάθεσης τοῦ θεμέλιου λίθου τοῦ Καθολικοῦ, τό ὁποῖο ὁλοκληρώθηκε τό 1999, μετά ἀπό θαυμαστή ἐπέμβαση τῆς Ἁγίας Κυριακῆς.
Πρόκειται γιά βασιλική μετά τρούλου, διαστάσεων 16×7 μ., στήν ὁποία τοποθετήθηκε τό 2002 θαυμάσιας τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο ἀπό φουρνιστό ξύλο καρυδιᾶς, μέ ὁλοζώντανες παραστάσεις ἀπό τό φυτικό καί ζωικό βασίλειο καθώς καί παραστάσεις ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη, ἔργο τῶν ἔμπειρων ξυλογλυπτῶν Ἀποστόλου Ἠλία καί Μιχαήλ Τσόντζου ἀπό τά Ἰωάννινα.
Τήν ἁγιογράφηση τοῦ Καθολικοῦ φιλοτεχνεῖ ἕνας ἀπό τούς ἐμπειρότερους καί πλέον καταξιωμένους ἁγιογράφους τῆς ἐποχῆς μας, ὁ Σπυρίδων Μ. Καρδαμάκης.
Προκειμένου νά καλυφθοῦν οἱ διαρκῶς αὐξανόμενες ἀνάγκες τῆς μονῆς ἄρχισε τό 2010 νά οἰκοδομεῖται καί νέα πτέρυγα, μέ τήν στήριξη τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συλλόγου Φίλων τοῦ Μοναστηριοῦ «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός». Τίς ὥς τώρα κατασκευές συμπληρώνει τό ἐπιβλητικό, ἁγιορείτικου τύπου, καμπαναριό, στό ὁποῖο ἔχουν προσαρμοσθεῖ δέκα καμπάνες. Ἡ κεντρική ἔχει βάρος μισοῦ τόνου. Πολύτιμοι θησαυροί τῆς μονῆς εἶναι τά Ἱερά Λείψανα τῶν Ἁγίων πού φυλάσσονται στή μονή, πρός εὐλογία καί στηριγμό τῶν πιστῶν.
Οἱ ἀδελφοί τῆς Ἱ. Μ. Ἁγίας Κυριακῆς, ἐκτός ἀπό τό κύριο ἔργο τους, τήν ἄσκηση καί τήν προσευχή, ἀσχολοῦνται μέ ἔργα οἰκοδομῆς τῆς Ἱ. Μονῆς τους, τήν παρασκευή θυμιάματος, τήν ἀγροκαλλιέργεια, τήν περιποίηση κατοικιδίων ζώων, τήν ἁγιογραφία καί τήν ἱερορραπτική.
Ἡ Ἱερά Μονή εἶναι ἀφιερωμένη στήν μνήμη τῆς Μεγαλομάρτυρος Ἁγίας Κυριακῆς καί παραλλήλως τιμᾶται ὡς Δευτέρα Ἱ. Μονή ὁ Ἐθναπόστολος τοῦ Γένους Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός.
