Ιερά Μονή Αγίων Θεοδώρων Καμάρας
Ἡ Ἱερά Μονή Ἁγίων Θεοδώρων Καμάρας ἱδρύθηκε περί τόν 16ο αἰ. ἐπάνω σέ ὕψωμα λίγο πιό ὑψηλά ἀπό τό χωριό Καμάρα τοῦ Δήμου Ἀχιλλείων, στή μέση περίπου τοῦ νησιοῦ, μέ θαυμάσια θέα πρός τήν πόλη τῆς Κέρκυρας στά νότια ἀλλά καί πρός τήν Ἀδριατική.
Ἀπό τά ἀρχικά κτίσματά της σώζεται τό Καθολικό, ρυθμοῦ βασιλικῆς, πιθανόν κτίσμα τοῦ 16ου αἰ., ἀφιερωμένο στούς Ἁγίους Θεόδωρο τόν Στρατηλάτη καί Γεώργιο τόν Τροπαιοφόρο καί ἐπισκευασμένο προσφάτως, ὅπως καί τά κελλιά του, νεότερα κι αὐτά. Σώζεται τό παλαιό λαξευτό τέμπλο του.
Στήν καταγραφή τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Μεγάλου Πρωτοπαπᾶ Κερκύρας Σπυρίδωνος Βούλγαρη τό 1753-1754 στούς ναούς καί τά μοναστήρια τῆς Κερκύρας μέ ἐντολή τῆς Ἑνετικῆς Διοίκησης, ἀναφέρονται τά ἀκόλουθα: «ᾳψνγ΄ Ὀκτωβρίου κα΄ Χωρίον Καμάρας. Ἅγιοι Θεόδωροι. Ἐρημοκλήσιον. Δέν ἔχει παρά μόνον δύο καντίλια γιάλινα. Δέν ἠμποροῦν νά εἰποῦν ποῖος νά εἶναι οἰκοκύρης. Ὡς εἶπαν δέν ἔχει ἐντράδα (εἰσόδημα) παρά μίαν ἐλιάν κοντά εἰς τήν αὐτήν Ἐκκλησίαν».
Ἡ μονή λειτούργησε ἀνεπίσημα ὡς ἰδιόρρυθμη κατά τόν 19ο καί 20ο αἰ., κατά τά κερκυραϊκά δεδομένα τῆς ἐποχῆς, μέ τήν ἐγκατάσταση κατά περιόδους μοναχῶν ἤ μοναζουσῶν, κυρίως ἀπό τήν περιοχή.
Στά μέσα τοῦ 20οῦ αἰ. λειτουργοῦσε ὡς συναδελφικός ναός, δηλαδή τήν διαχείρισή του εἶχαν οἰκογένειες ἤ θρησκευτικές ἀδελφότητες. Σέ πρακτικό παραδόσεως καί παραλαβῆς Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτρόπων στίς 22 Σεπτεμβρίου 1945 καταγράφεται ἡ κινητή και ἀκίνητη περιουσία του, ἡ ὁποία συγκρινόμενη μέ ἐκείνη τοῦ 1753 χαρακτηρίζεται σημαντική. Μεταξύ τῶν κτισμάτων τῆς Ἱ. Μονῆς, ἀναφέρονται τότε ἕνα κελλί μονώροφο, δύο ἰσόγεια ἕνα χαβρικό (σιδηρουργεῖο) καί μία κατοικία ἰσόγεια νεόκτιστη.
Σέ αἴτηση κατοίκων τοῦ συνοικισμοῦ Ἁγίων Θεοδώρων περιοχῆς Καμάρας, στή θέση Ψωρούλλα τῆς Μέσης Κέρκυρας, μέ ἡμερομηνία 15 Μαρτίου 1952 πρός τόν Μητροπολίτη Κερκύρας Μεθόδιο, μεταξύ ἄλλων ἀναφέρονται τά ἑξῆς, ἄν βεβαίως εἶναι ἀκριβῆ: «Ὅτι ἔχει κτισθεῖ Ἱερόν Ναΐδριον ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ἁγίων Θεοδώρων ἀπό πολλῶν ἐτῶν ὑπό τῆς οἰκογενείας Ψωρούλλα ἐπί κτήματος αὐτῆς καί τῇ συνδρομῇ τῶν κατοίκων Καμάρας» καί ἐπίσης ὅτι ἐγκαταβίωσε ἐκεῖ καί πρέπει νά συνέβαλε στήν ἀνακαίνιση τοῦ ναοῦ ὁ μοναχός Κωνσταντῖνος Βαρότσης, ἀπό τήν Καμάρα.
Σύμφωνα μέ τό ὑπ’ αριθμ. 59/07.02.1978 πρακτικό τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἱ. Μ. Κερκύρας, ἡ ἀκίνητη περιουσία τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίων Θεοδώρων (Ψωρούλλα) Καμάρας -Ἄνω Γαρούνα Κέρκυρας, πού ἀνῆκε στήν διαλυμένη μονή Ἁγίων Θεοδώρων περιῆλθε στήν κυριότητα τῆς Ἱ. Μ. Κερκύρας καί Παξῶν σύμφωνα μέ τίς διατάξεις τοῦ Νόμου 590/1977.
Στόν χῶρο τῆς μονῆς κτίστηκε κατά τήν περίοδο 1994-2002 ἀπό τόν Μητροπολίτη Κερκύρας Τιμόθεο Ἐκκλησιαστικός Ξενών τῆς μονῆς, εἰδικό ἔργο κοινωφελοῦς ἀποστολῆς, γιά τήν φιλοξενία ἀρχιερέων πού προσκαλοῦνται ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη. Ἐγκαινιάστηκε στίς 11 Αὐγούστου 2003 ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Σήμερα εἶναι ἀνδρική μονή καί διοικεῖται ἀπό διαχειριστική ἐπιτροπή.
