Ιερό Ησυχαστήριο Παντοκράτορος Καμαρέλας
Τό Ἱερό Γυναικεῖο Ἡσυχαστήριο τοῦ Παντοκράτορος εἶναι θεμελιωμένο κοντά στήν Κοινότητα τῶν Ἁγίων Δούλων τοῦ Δήμου Ἑσπερίων, στήν ΒΔ. περιοχή τῆς Κερκύρας. Ἡ ὀνομασία Καμαρέλα προέρχεται ἀπό τήν ὁμώνυμη μεγάλη πηγή, πού ἀναβλύζει μέσα στά ὅρια τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου καί ὑδροδοτεῖ ὅλη τήν περιοχή.
Πρῶτος ἀσκητής καί ἱδρυτής τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου ὑπῆρξε ὁ Ἱερομόναχος Σωφρόνιος, κατά κόσμον Σταμάτιος Αὐλωνίτης, ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπό τό χωριό Περουλάδες καί ἦταν γόνος ἱερατικῆς οἰκογενείας. Ζήλῳ θείῳ κινούμενος ἐγκαταστάθηκε στήν περιοχή κάπου μέσα στή δεκαετία 1780-1790. Κατασκεύασε μία λασποκαλύβα γιά κατοικία καί προσευχόταν μέσα στή σχισμή μίας ἐλιᾶς, ἐπάνω ἀπό τόν χείμαρρο. Ἐκεῖ ἀσκήθηκε στή νοερά προσευχή. Σύμφωνα μέ τήν παράδοση λειτουργοῦσε κάθε μεσημέρι καί ἄκουγε τίς Ἀγγελικές Δυνάμεις τοῦ Οὐρανοῦ. Ἡ αὐστηρή ἄσκηση, ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή, ἡ συνεχής νηστεία τόν εἶχαν καταστήσει δοχεῖο δεκτικότητας τοῦ Παναγίου Πνεύματος καί τοῦ προορατικοῦ χαρίσματος. Ἡ ἐλιά, ἡ ὁποία μέσα στόν κορμό της προστάτευε τήν ἀσκητική του ζωή, ὑπάρχει ὥς σήμερα. Οἱ μοναχές, κλαδεύοντάς την πρόσφατα, ἐντόπισαν σχηματισμένον στόν κορμό τῶν κλαδιῶν της τόν Τίμιο Σταυρό.
Σήμερα φυλάσσονται στό Ἱ. Ἡσυχαστήριο, ὡς ἱερά κειμήλια, ὁρισμένα ἱερατικά του ἄμφια, τό Εὐαγγέλιο πού χρησιμοποιοῦσε στήν Θ. Λειτουργία, λειτουργικά βιβλία τῆς ἐποχῆς του, πού φέρουν ἰδιόχειρες σημειώσεις του, τό θυμιατό του, κ.α.
Τό Καθολικό του Ἱ. Ἡσυχαστηρίου, ἀφιερωμένο στήν Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος, ἐγκαινιάσθηκε περίπου τό 1810 ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἱερόθεο (Σιγάλα), ὁ ὁποῖος εἶχε χειροτονήσει σέ Ἱερομόναχο τόν Σωφρόνιο. Ἡ ἁγιότητα τοῦ βίου του τόν κατέστησε ξακουστό σέ ὅλο τό νησί. Ἔτσι ἄρχισε νά δημιουργεῖται ἡ γυναικεία ἀδελφότης. Ἡ πρώτη πού ἐγκαταβίωσε κοντά στόν γέροντα Σωφρόνιο ἦταν ἡ κατά σάρκα ἀδελφή του μοναχή Πελαγία, τήν ὁποία ἀκολούθησαν καί ἄλλες εὐσεβεῖς μονάζουσες. Τότε ὁ π. Σωφρόνιος μετακόμισε ἀπό τό κελλί του ἀνατολικά του Ἱ. Ἡσυχαστηρίου.
Οἱ πρόχειρες καί φτωχές κατασκευές, οἱ ὁποῖες ὑπῆρχαν ἀπό τήν ἀρχή τῆς ἐγκατάστασης τοῦ ἱδρυτῆ τοῦ Ἱ. Ἡσυχαστηρίου, σύντομα ἄρχισαν νά παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα. Τό 1890 ἡ ἀδελφότης, τῆς ὁποίας ἡγουμένη τότε ἦταν ἡ μοναχή Θεοδοσία Τριβυζᾶ, οἰκοδόμησε, μέ μεγάλους κόπους, μόχθους στερήσεις καί ἐξαντλητική χειρωνακτική ἐργασία, ἀρχικά νέο Καθολικό καί κατόπιν κελλιά σύμφωνα μέ τήν κερκυραϊκή ἀρχιτεκτονική παράδοση.
Ἀπό τό 1920, πού προστέθηκε καί ὁ πρῶτος ὄροφος, σιγά-σιγά καί ὥς τή σύγχρονη ἐποχή, οἱ νέες κτιριακές ἐγκαταστάσεις συμπληρώθηκαν, κατασκευάστηκε στέρνα ὑδροδότησης, ἀγοράστηκε ἐλαιοτριβεῖο γιά τήν ἐξαγωγή ἐλαίου, οἰκοδομήθηκε πέτρινο καμπαναριό μέ βενετσιάνικες καμπάνες τοῦ 1911 καί φιάλη ἁγιασμοῦ. Στό Ἱ. Ἡσυχαστήριο ὑπάρχουν ἀρκετά κειμήλια πνευματικῆς ἀξίας. Μεταξύ αὐτῶν σημειώνουμε τήν εἰκόνα τῆς Βασιλίσσης τῶν Ἀγγέλων, ἐνώπιον τῆς ὁποίας προσευχόταν ὁ γέρων Σωφρόνιος καί φέρει καί τήν ὑπογραφή του.
Ἐκτός ἀπό τό παλαιό Καθολικό, τοῦ ὁποίου διατηροῦνται σέ καλή κατάσταση οἱ τοιχογραφίες καί κοντά στό ὁποῖο βρίσκεται ὁ τάφος τοῦ γέροντα, ὑπάρχουν στό συγκρότημα ἄλλα δύο παρεκκλήσια. Τό ἕνα, ἀφιερωμένο στόν Ἅγιο Σπυρίδωνα, ἔχει ἐντυπωσιακό, περίτεχνα διακοσμημένο καμπαναριό μέ τρεῖς καμπάνες. Τό ἄλλο, κοντά στόν πυλώνα τοῦ συγκροτήματος, εἶναι ἀφιερωμένο στά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου (ἑορτάζει στίς 21 Νοεμβρίου τῆς Πολυσπορίτισσας), καί στούς Ἁγίους Ἰωάννη τόν Πρόδρομο καί Ἅγιο Ἰωάννη τόν Θεολόγο.
Τό 2009 δωρήθηκε στό Ἱ. Ἡσυχαστήριο τό μοναστηράκι τοῦ Ἁγίου Νικολάου στή θέση Νερούλια Βαλανειοῦ, τό ὁποῖο ἀνῆκε στήν οἰκογένεια τοῦ Γεωργίου Ἀρλιώτη καί ἦταν χρόνια ἐγκαταλειμμένο. Οἱ μοναχές τό καθάρισαν, τό φρόντισαν καί ἤδη λειτουργεῖται ἀπό τά τέλη τοῦ 2011. Μαζί μέ τόν ἅγιο τιμᾶται σέ αὐτό καί ἡ Ἁγία Μεγαλομάρτυς Εὐφημία. Στήν κόχη τοῦ ἱεροῦ σώζονται σέ καλή κατάσταση βυζαντινότροπες τοιχογραφίες.
Ἐκτός ἀπό τή καθημερινή μοναστική ζωή, ἡ γερόντισσα Πελαγία καί οἱ ἀδελφές τῆς μονῆς ἀσχολοῦνται μέ τήν συλλογή ἐλαιοκάρπου καί σταφυλιῶν καί τήν παραγωγή ἐξαιρετικῆς ποιότητας βιολογικοῦ λαδιοῦ, σαπουνιοῦ καί κρασιοῦ. Τό λάδι βραβεύτηκε τό 2006 ὡς τό καλύτερο λάδι τῆς Εὐρώπης στήν ἔκθεση βιολογικῶν προϊόντων της Ἑλβετίας καί τό εἰκοστό τρίτο στό κόσμο. Παράλληλα ἡ ἀδελφότης στέκεται ἀρωγός καί στήριγμα πολλῶν χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται σέ δυσχέρεια.
Τό Ἱ. Ἡσυχαστήριο πανηγυρίζει στίς 6 Αὐγούστου, ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος.