«Εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὺτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη»
Μέσα στο κείμενο της παραβολής «του Ασώτου» που ακούσαμε αδελφοί μου βλέπει ο καθένας μας τον δικό του εαυτό. Είναι ο καθρέπτης που δείχνει την ιστορία του ανθρώπου, την πτώση και την ανάστασή του. Αλλά και την απέραντη αγάπη και συγχωρητικότητα του Θεού πατέρα.
Μόνον ο Χριστός αδελφοί μου θα μπορούσε να μιλήσει και να ζωγραφίσει με τέτοιες φράσεις τις συνέπειες της αποστασίας του προσώπου του ασώτου υιού εξ αιτίας της αμαρτωλής ζωής, που δεν είναι παρά ο κάθε άνθρωπος. Επαναστατεί εναντίον του πατέρα, θεωρώντας ότι έτσι θα γίνει ελεύθερος, θα γίνει ανεξάρτητος και ευτυχισμένος.
Ζητά απαιτώντας περιουσία που δεν του ανήκει, γιατί δεν κουράστηκε, δεν τη δούλεψε, δεν αγωνίστηκε. Όλα ανήκουν στον πατέρα. Ο γεμάτος όμως αγάπη πατέρας δεν αρνείται, του δίνει το κληρονομικό του δικαίωμα, «το επιβάλλον μέρος της ουσίας». Γνωρίζει την έκβαση αυτής της απαίτησης και τις συνέπειες της ζωής του.
Όμως δεν αρνείται γιατί η αγάπη του είναι μεγαλύτερη από την πατρική αυστηρότητα. Ο άσωτος απαιτητικός και ανυπάκουος ζητάει κάτι καινούριο, δεν μπορεί να ζήσει μέσα σε μια συνηθισμένη οικογενειακή παραδοσιακή ζωή. Θέλει ελευθερία, θέλει να φύγει, να ανοίξει τα φτερά του, να δει νέους κόσμους πρωτόγνωρους, να βρει την πραγματική ζωή κατά την γνώμη του. Και έφυγε, «απεδήμησεν εις χώραν μακράν». Είναι γεγονός ότι απόλαυσε την ζωή μακριά από την πατρική εστία με όλη τη δύναμη και το νεανικό σφρίγος. Γνωρίζει την αμαρτία σε όλη της την δύναμη και την σημασία του «ζων ασώτως… και καταφαγών τον βίον μετά πορνών».
Ζούσε άσωτα δηλαδή και τα έφαγε όλα και ζούσε μέσα στην ανηθικότητα και την πρόσκαιρη σαρκική αμαρτία. Όλα όμως τελειώνουν «πάντα ρεῖ οὐδέν μένει» λέγει ο αρχαίος προγονός μας Ηράκλειτος. Και πολύ περισσότερο τα υλικά και φθαρτά πράγματα. Έτσι γρήγορα εξανεμίστηκε και «το επιβάλλον μέρος της ουσίας» που έλαβε από τον πατέρα.
Τελικώς γίνεται χοιροβοσκός διότι πλέον δεν τον γνωρίζει κανείς πια. Ποτέ δεν τον γνώριζαν· την περιουσία του κατάλαβαν και ωσἀν άλλα έντομα του την κατέφαγαν. Κατέληξε λοιπόν εκεί που δεν μπορούσε να φανταστεί πριν από λίγο όταν ήταν στην πατρική εστία, ζώντας σαν πρίγκιπας. Τώρα και οι χοίροι τον κυνηγούν αν δοκιμάσει να πάρει κανένα ξυλοκέρατο να κορέσει την πείνα του, διότι λιμοκτονεί και «οὐδεις ἐδίδου αὐτῶ».
Αυτές είναι αδελφοί μου οι συνέπειες της αμαρτίας. Πριν πραγματοποιηθεί, δημιουργεί έλξη, πόθο, δίψα για πραγματοποίηση και μυστήριο, επίσης και κατά την πραγματοποίηση της. Όμως αμέσως μετά αρχίζουν οι τραγικές συνέπειες, τα ραπίσματα της συνειδήσεως, οι ενοχές και τα τραγικά αποτελέσματα.
Αυτό ζούσε ο άσωτος υιός της σημερινής παραβολής αδελφοί μου. Κατάντησε μια τραγική εικόνα ανθρώπου, ένα ψυχικό και σωματικό ναυάγιο.
Αλήθεια, ο πατέρας τι κάνει; τον θυμάται; Τον ξέχασε αυτόν τον άσωτο επαναστάτη υιό; Μα πώς να ξεχάσει το σπλάχνο του όσο και αν το παιδί του πέσει χαμηλά η «ἀγάπη πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει, οὐδέποτε ἐκπίπτει».
Έτσι λοιπόν ο πατέρας περιμένει και καρτερεί. Τα γέρικα μάτια του κοιτάζουν κάθε μέρα στο βάθος του δρόμου να φανεί ο άσωτος επαναστάτης υιός γιατί είναι βέβαιος ότι θα επιστρέψει.
Και ο γιος βόσκοντας χοίρους σκεπτικός, φιλοσοφεί το άθλιο χάλι του. Κάποια στιγμή «εἰς ἑαυτόν δε ἐλθών» παίρνει την μεγάλη απόφαση να επιστρέψει. Δηλαδή αυτό θα πει μετάνοια, επιστροφή. Γυρίζει και πάλι στην αγκαλιά του πατέρα της αγάπης λαμβάνοντας και πάλι «τὴν στολὴν τὴν πρώτην».
Αντιλαμβανόμεθα όλοι τα βαθύτερα νοήματα της παραβολής αυτής. Βλέπουμε την αγάπη και την συγχωρητικότητα του σπλαχικού Πατέρα Θεού για τον κάθε άσωτο υιό. Και ποιος από μας δεν γίνεται ή έχει γίνει άσωτος; Μετάνοια, το μεγαλύτερο δώρο του Θεού στον άνθρωπο. Το θέμα είναι να σηκωθούμε, να «έλθουμε εις εαυτόν» και να πούμε «ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν Πατέρα». Αμην.!