ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Δ΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ (18-7-2021)
Ο Χριστός μας έχει πει: «ἐγώ εἰμί τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ιω. 9,12). Ο Θεός είναι το αναλλοίωτο, το αιώνιο και απρόσιτο φως, που δίνει την ύπαρξη, τη ζωή και το φωτισμό σε όλη την κτίση. Τα άψυχα όντα έχουν μόνο την ύπαρξη. Τα όντα που έχουν ζωή αλλά είναι άλογα, τα φυτά και τα ζώα δηλαδή, παίρνουν από τον Θεό ύπαρξη και ζωή. Τα λογικά όντα, άνθρωποι και άγγελοι, εκτός από την ύπαρξη και τη ζωή, παίρνουν και τη δυνατότητα να γνωρίζουν το Θεό, να τον πλησιάζουν ή να απομακρύνονται από κοντά του, αφού έχουν ελεύθερη βούληση.
Κοντά στο Θεό υπάρχει το φως, η αγάπη, η ευτυχία και η κοινωνικότητα. Αντίθετα μακριά του βρίσκεται το σκοτάδι, η κακία και η απομόνωση. Τα φωτοστέφανα που βλέπουμε στις ορθόδοξες εικόνες γύρω από τα κεφάλια των αγίων, δηλώνουν την λάμψη που αυτοί εκπέμπουν. Έτσι εξηγούνται τα λόγια του Χριστού, που τον ακούσαμε στο σημερινό Ευαγγέλιο να λέει στους μαθητές του «εσείς είσθε το φως του κόσμου». Οι άγιοι, που μετέχουν στην φωτιστική ενέργεια του Θεού, λαμβάνουν την άκτιστη χάρη του και την προσφέρουν και σε εμάς. Ταυτόχρονα, αποτελούν με τη ζωή τους φωτεινό παράδειγμα που μας εμπνέει.
Μακριά από τον Χριστό ο κόσμος βρίσκεται στο σκοτάδι, με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται, αφού ὁ «περιπατῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ οὐκ οἶδε ποῦ ὑπάγει», για να θυμηθούμε το λόγο του Κυρίου, που αναφέρεται στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο. Τα αποτελέσματα της επιλογής για ζωή μακριά από το φως του Χριστού, τα βλέπουμε και τα ζούμε καθημερινά γύρω μας και είναι πράγματι πολύ οδυνηρά. Όταν όμως ο άνθρωπος γνωρίσει αληθινά τον γλυκύτατο και γεμάτο αγάπη Ιησού, τότε όλα αλλάζουν γύρω του. Ο άγιος Σιλουανός, που γνώρισε ζωντανά τον Χριστό, προσευχόταν συνέχεια και έλεγε: «Κύριε βοήθησε όλο τον κόσμο να σε γνωρίσει».
Η Εκκλησία μας, τιμά σήμερα τους εξακοσίους τριάντα Πατέρες που έλαβαν μέρος στην Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε το 451 στην Χαλκηδόνα. Η Σύνοδος αυτή, διακήρυξε αυτό που πάντα βιωματικά γνώριζε και πίστευε η Εκκλησία, ότι ο Ιησούς Χριστός είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Σαν Θεός, είναι ίδιος με τα άλλα δύο πρόσωπα της Μακαρίας Τριάδος. Και σαν τέλειος άνθρωπος μετέφερε τις θεϊκές ιδιότητες, από την θεϊκή του φύση στην ανθρώπινη και κατ’ επέκταση σε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. «Παγγενή τὸν Ἀδάμ ἀναστήσας ὡς φιλάνθρωπος», ψάλλουμε στην Εκκλησία μας.
Οι άγιοι Πατέρες με την ζωή τους, με τη θεολογία τους, με τους αγώνες τους για την ανάδειξη της ορθής πίστης, φωτίζουν την πορεία της Εκκλησίας μας. Αλλά και όλοι οι άγιοι, μάρτυρες, ασκητές, ομολογητές, νεομάρτυρες, ο κάθε ένας με το δικό του τρόπο, μας δείχνουν το δρόμο της αγιότητας. Ο Κύριος, όπως ακούσαμε, είπε στους μαθητές του, και μέσω αυτών σε όλους εμάς: «Οὕτω λαμψάτω τό φῶς ἡμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς». Ο κάθε χριστιανός με τον τρόπο ζωής του, γίνεται αιτία να δοξάζεται ή να κατηγορείται ο Χριστός. Στα χρόνια των διωγμών, ο χριστιανισμός διαδόθηκε, γιατί οι ειδωλολάτρες θαύμαζαν την αγία ζωή των χριστιανών. Δυστυχώς σήμερα συμβαίνει το αντίθετο. Πολλοί άνθρωποι απομακρύνονται από την Εκκλησία εξ αιτίας του τρόπου της ζωής μας. Ο Θεός, μέσω του προφητικού λόγου «ὑμεῖς οἱ ἱερεῖς οἱ φαυλίζοντες τὸ ὄνομά μου» (Μαλ. 1,6), μας θυμίζει πως αντί για φωτεινό παράδειγμα, οι κληρικοί γινόμαστε κάποτε αιτία σκανδαλισμού, αλλά βέβαια το ίδιο ισχύει και για τους λαϊκούς χριστιανούς.
Σε μία εποχή που όλα τα πολύτιμα πράγματα αντικαθίστανται με φτηνές απομιμήσεις, το ίδιο καταφέραμε και για το Χριστιανισμό. Έχουμε χριστιανισμό χωρίς βαθιά πίστη στο Χριστό. Για το λόγο αυτό και δεν πείθουμε τους ανθρώπους όταν τους μιλάμε για το Χριστό. Είναι κρίμα άνθρωποι που προσπαθούν να είναι κοντά στην Εκκλησία, να μην έχουν αισθανθεί την γλυκύτητα και την χαρά που δωρίζει ο Χριστός. Το καλύτερο κήρυγμα δεν είναι τα λόγια, αλλά ο τρόπος ζωής μας. Ο Κύριος είπε στους μαθητές του: «ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν». Όχι όποιος διδάξει μόνο, αλλά όποιος ποιήσει και διδάξει. Προηγείται ο τρόπος ζωής και ακολουθεί το κήρυγμα.
Ιδιαίτερα σήμερα, καλούμαστε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των αγίων μας, νεοφανών και παλαιών, έτσι ώστε να λάμπει η πίστη μας μέσα στην σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Αμήν.