Ἀμέσως μετὰ τὴν Μεταμόρφωσή του ὁ Κύριος, κατεβαίνοντας ἀπό τό ὄρος Θαβώρ μὲ τοὺς τρεῖς μαθητές, τὸν Πέτρο, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη, συναντᾶ τοὺς ὑπόλοιπους ἐννέα περιστοιχισμένους ἀπὸ κόσμο. Μαζί τους βρίσκεται κι ἕνας πατέρας, ὁ ὁποῖος ἔχει φέρει τὸ παιδί του νὰ τὸ θεραπεύσει ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὸ δαιμονικὸ πνεῦμα, τὸ ὁποῖο τὸν διακατέχει. Ὁ Χριστὸς τοῦ ζητᾶ νὰ πιστέψει. Καὶ ὁ πατέρας ἀπαντᾶ: «Πιστεύω Κύριε! Ἀλλὰ βοήθησε μέ, γιατί ἡ πίστη μου δὲν εἶναι δυνατή» (Μᾶρκ. 9,24). Τότε ὁ Χριστός προστάζει τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα νὰ βγεῖ ἀπὸ τὸ παιδὶ καὶ νὰ μὴν ξαναμπεῖ μέσα του, δείχνοντας σὲ ὅλους τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ. Στὸ ἐρώτημα, μάλιστα, τῶν μαθητῶν Του, γιατί οἱ ἴδιοι δὲν μπόρεσαν νὰ βγάλουν τὸ πνεῦμα ἀπὸ τὸ παιδί, ὁ Χριστὸς θὰ ἀπαντήσει ὅτι τὸ γένος τῶν δαιμόνων δὲν μπορεῖ νὰ φύγει ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, παρὰ μόνο μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία (Μᾶρκ. 9, 17-31).
Ἂς ἀναλογιστοῦμε τὸ δράμα τοῦ πατέρα νὰ βλέπει τό παιδί του νά ἔχει καταληφθεῖ ἀπὸ ἕνα ἀκάθαρτο πνεῦμα, τὸ ὁποῖο δέσμευε τὴν ἐλευθερία του, δὲν τὸ ἄφηνε νὰ ἀκούσει καὶ νὰ μιλήσει καὶ ἔκανε ἀπόπειρες νὰ τὸ ὁδηγήσει στὸν θάνατο. Ὅταν ἄκουσε γιὰ τὸ Χριστὸ ὁ πατέρας ἔσπευσε νὰ ζητήσει ἐλπίδα καὶ βοήθεια. Ἀλλά, ἐπειδὴ εἶχε ἀγωνία, δὲν περίμενε τὸν ἴδιο τὸν Κύριο. Ἡ ἀγωνία καὶ ἡ ἀναζήτηση λύσης τὸν κάνουν νὰ μὴν τὸν νοιάζει ποιός, ἀρκεῖ νὰ γίνει ἡ θεραπεία. Καὶ γι’ αὐτὸ ὁ Χριστὸς μιλᾶ γιὰ ἄπιστη γενιά. Δὲν καταλαβαίνει ὁ κόσμος ποιὸς εἶναι ὁ Θεός, ἀλλὰ προσπαθεῖ νὰ βρεῖ ἐλπίδα καὶ νόημα σὲ ὅποιον φαίνεται νὰ εἶναι κοντὰ του. Δὲ ζητᾶ ἀπὸ ἐκεῖνον βοήθεια, ἀλλὰ ἀπὸ τούς θεωρούμενους ὡς ἐκπροσώπους του. Γι’αὐτό καί τούς κατακρίνει, ὅταν διαπιστώσει ὅτι δέν θεραπεύουν ἀφ’ ἑαυτοῦ των!
Ἡ στέρηση τῆς ἐλευθερίας
Τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα, ὁ διάβολος, ἐπηρεάζει τὸν ἄνθρωπο σὲ κάθε ἐποχή. Πρωτίστως στερεῖ τὴν ἐλευθερία. Δὲν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ σκεφτεῖ καὶ νὰ δράσει μέ ἐπίγνωση, νά χρησιμοποιήσει τίς αἰσθήσεις του γιά νά δεῖ ποιὸς εἶναι ὁ Θεός, ποιὸς ἀληθινά εἶναι ὁ κόσμος καί ὁ συνάνθρωπος. Δὲν μπορεῖ δηλαδὴ νὰ ἐπικοινωνήσει, νὰ συνυπάρξει, νὰ ζήσει μέ ἀγάπη καί ἄνοιγμα καρδιᾶς. Τό ἀκάθαρτο πνεῦμα δεσμεύει μέ τήν ἁμαρτία καί ὁδηγεῖ στὴ φθορά, στὴν ἀπουσία νοήματος ζωῆς, στὸ ἄγχος καὶ τὴν ἀγωνία, στὸν χωρισμὸ ἀπὸ τὸ Θεό, τὸν συνάνθρωπο, τὸν κόσμο.
Δέν βλέπουμε τόν Θεό
Τό ἀκάθαρτο πνεῦμα κρύβεται σήμερα στὴν ψευδαίσθηση ὅτι μέσα στὶς ἡδονές, στὴν παντογνωσία, στὴν ἐπιστήμη, στὶς τέχνες τοῦ πολιτισμοῦ μας εἴμαστε αὐτάρκεις καὶ ἐλεύθεροι. Ἀλλὰ δὲν μποροῦμε νὰ νικήσουμε τὸν χρόνο καὶ τὸν θάνατο, ὅταν ὁ Θεὸς δὲν ὑπάρχει στὴ ζωή μας. Κι ἔτσι, μέσα στὴν ἁμαρτωλότητά μας, μέσα στὸ γεγονὸς ὅτι εἴμαστε χωρισμένοι ἀπὸ τὸ Θεό, ἐγκλωβιζόμαστε στό «ἐγώ» μας. Δέν ἀκοῦμε τὸν Θεό. Γινόμαστε ἀναίσθητοι μπροστὰ στὸν πλησίον μας, στὶς ἀνάγκες του, στοὺς προβληματισμούς του, στὶς θλίψεις του. Γινόμαστε ἄλαλοι μπροστά στὴν ὀθόνη τῆς τηλεόρασης, τοῦ ὑπολογιστῆ, τοῦ τηλεφώνου, ἀνίκανοι νὰ μοιραστοῦμε συναισθήματα, προβληματισμούς, ἀγωνίες μὲ τοὺς ἄλλους, γιατί δὲν ἔχουμε χρόνο καὶ διάθεση, κάποτε οὔτε καὶ γιὰ τά παιδιὰ μας. Τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα τοῦ αἰῶνος τούτου μᾶς ὁδηγεῖ στήν νεκρωμένη καρδιά, παραδίδοντάς μας σὲ ἕνα πνεῦμα στενοῦ ὀρθολογισμοῦ. Ὅταν μόνη ἔγνοια εἶναι ὁ ἑαυτός μας, τότε ἔχουμε κλειστεῖ σ’ αὐτὸν καὶ δὲν μποροῦμε νὰ ἀνοιχτοῦμε. «Κι ὅταν δὲν πεθαίνει ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλον, εἴμαστε κιόλας νεκροί» (Τάσος Λειβαδίτης).
Ὁ Χριστός θεραπεύει
Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ μόνος ποὺ μπορεῖ νὰ θεραπεύσει τὸν ἄνθρωπο, τὸν καθέναν μας ἀπὸ τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα τοῦ αἰῶνος τούτου. Μᾶς δείχνει ὅτι χωρίς αὐτόν ἡ καρδιά μας ἀφήνει χῶρο στό κακό. Τὸ παράδοξο τοῦ ἀνθρώπου βεβαίως σήμερα εἶναι ὅτι δὲν βλέπει, δὲν ἀκούει, δὲν πιστεύει ὅτι ὑπάρχει ἀκάθαρτο πνεῦμα. Καὶ ἡ ζωὴ μας κινεῖται στὴ δούλεψή του, χωρὶς ἐκεῖνο νὰ ἀποκαλύπτεται.
Ἄς ἀντισταθοῦμε στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, χωρίς νά περιμένουμε ἀπό τούς ἄλλους νὰ προσεύχονται, νὰ μιλοῦν, νὰ ἀγωνιοῦν γιά μᾶς, ἀλλὰ ἀπευθυνόμενοι ὁ καθένας μας προσωπικὰ στὸν Χριστό. Γιατί δὲν συναντᾶμε ἐκπροσώπους στὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ τὸν Χριστό. Ἐκκλησία εἴμαστε ὅλοι μας. Καὶ τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα φεύγει μόνο μὲ τὴν δική μας προσωπική συνάντηση μὲ τὸν Κύριο. Ἂς εἶναι αὐτὸ τὸ μήνυμα τὸ κλειδὶ γιὰ νὰ ἐντείνουμε τὶς πνευματικές μας προσπάθειες στὸ δεύτερο μισό τῆς Σαρακοστῆς. Καὶ ὁ Κύριος θὰ μᾶς ἀνεχθεῖ, θὰ μᾶς βοηθήσει στὴν ἀδυναμία τῆς πίστης μας καὶ θὰ μᾶς θεραπεύσει.